ଓଡ଼ିଶାର ଶିକ୍ଷା ଜଗତରେ ନୂତନ ସମ୍ଭାବନା: ଜନଜାତିଙ୍କ ଶିକ୍ଷା

ଭାରତର ପୂର୍ବ ଭାଗରେ ଅବସ୍ଥିତ ଓଡିଶା, ଯେଉଁ ରାଜ୍ଯରେ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜନସଂଖ୍ୟା ଅଟେ। ବଣ୍ଡା, କନ୍ଧ, ଡଙ୍ଗରିଆ, ସାନ୍ତାଳ, କୋଲ୍ହ ପରି ବିଭିନ୍ନ ଜନଜାତି ବର୍ଗଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ଆମ ରାଜ୍ଯ l କୋରାପୁଟ, ମୟୁରଭଞ୍ଜ, ମାଲକାନଗିରି, କନ୍ଧମାଳ, ରାୟଗଡ଼ା, ବୌଦ୍ଧ, କଳାହାଣ୍ଡି , କେନ୍ଦୁଝର ପରି ଜିଲ୍ଲା ଗୁଡିକରେ ଜନଜାତି ସମ୍ପ୍ରଦାୟଗୁଡିକ ବେଶ୍ ସକ୍ରିୟ l ପୂର୍ବରୁ ଏହି ବର୍ଗର ଲୋକମାନେ ମୁଖ୍ଯତଃ ସମାଜର ମୁଖ୍ୟସ୍ରୋତରେ ସାମିଲ ହେବା ଟିକେ କଷ୍ଟକର ଥିଲା l ଯାହାର କାରଣ ଥିଲା ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା l ଖାଦ୍ୟ, ବସ୍ତ୍ର, ବାସଗୃହ ପରି ଗୁଣାତ୍ମକ ଶିକ୍ଷା ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ଏକ ସଂଘର୍ଷ କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ l ମାତ୍ର ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ବ୍ୟବଧାନ ଆଉ ନାହିଁ l ମୟୁରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଝିଅ ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କ ଠାରୁ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋହନ ମାଝୀ ହେଉଛନ୍ତି ସଫଳ ଉଦାହରଣ l ଯିଏକି ନିଜର ଶିକ୍ଷା ଓ ପାରଦର୍ଶିତା ବଳରେ ଆଜି ନିଜ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ତଥା ରାଜ୍ୟକୁ ବିଶ୍ଵଦରବାରରେ ପରିଚିତ କରାଇ ପାରିଛନ୍ତି l

ନିକଟରେ ଓଡିଶା ସରକାର ଆଦିବାସୀ ଶିକ୍ଷାର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇ ରାଜ୍ୟର ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ଆଶା ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି l

ଆଦିବାସୀଙ୍କ ମୌଳିକ ଶିକ୍ଷାର ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି –

ସମୟ ବଦଳିବା ସହିତ ବଦଳିଛି ମାନସିକ ଚିନ୍ତାଧାରା l ସାଧାରଣ ପରିବାରର ପିଲା ପରି ଜନଜାତି ପିଲାଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଅଙ୍ଗନବାଡି କେନ୍ଦ୍ର ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଆଶ୍ରମ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପିଲାଙ୍କୁ ମିଳୁଛି ଆନୁସଙ୍ଗିକ ଶିକ୍ଷା l ତାହା ପୁଣି ମାଗଣା ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାରେ l

● ଓଡିଶା ସରକାରଙ୍କ ପଦକ୍ଷେପ –

ପ୍ରାଥମିକରୁ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆଦିବାସୀ ଶିକ୍ଷାର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଓଡିଶା ସରକାର ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ:

୧- ଆାଦିବାସୀ ଅଧ୍ୟୁଷିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକଲବ୍ଯ ମଡେଲ ସ୍କୁଲ ପରି ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ଆଧୁନିକ ସୁବିଧା ସହିତ ଉନ୍ନତମାନର ଶୈକ୍ଷିକ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି l

୨- ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଶିକ୍ଷଣ ଫଳାଫଳକୁ ଉନ୍ନତ କରିଛି ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନାମଲେଖା ହାର ବୃଦ୍ଧି କରିଛି l

୩- ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ : ସରକାର ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ମେରିଟ୍-ଆଧାରିତ ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି, ହଷ୍ଟେଲ ସୁବିଧା ଏବଂ ମାଗଣା ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ବୃତ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି ଯାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏହି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଡ୍ରପଆଉଟ୍ ହାର ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବ l

୪- ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି : ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରିବାରେ ସେମାନଙ୍କର ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଜ୍ଞାନ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ସରକାର ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ତାଲିମ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା, ଭାଷା ସମର୍ଥନ ଏବଂ ଶିକ୍ଷାଗତ କୌଶଳ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥାଏ l

ଏପରିକି ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ନିଜ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ମିଳିବା ସହିତ ସାନ୍ତାଳୀ, କୁଇ ପରି ଆାଦିବାସୀ ଭାଷାରେ ଗବେଷଣା କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ବିଭାଗ ମଧ୍ଯ ଖୋଲାଯାଇଛି l

ଜନଜାତି ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ ଆଉ ସେହି ଚାରିକାନ୍ଥରେ ବନ୍ଦୀ ନ ହୋଇ ନିଜର ସ୍ୱପ୍ନକୁ ଆକାଶ ଛୁଆଁ କରିଛି l ସେଥିପାଇଁ ଆଦିବାସୀଙ୍କ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡିଶା ସରକାରଙ୍କ ପଦକ୍ଷେପ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଉପକୃତ କରିଛି:

ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଉନ୍ନତ ଆକ୍ସେସ୍ : ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନେ ଗୁଣାତ୍ମକ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଅଧିକ ସୁବିଧା ପାଇଛନ୍ତି, ଯାହା ନାମଲେଖା ହାର ବୃଦ୍ଧି କରିଛି ଏବଂ ଡ୍ରପଆଉଟ୍ ହାର ହ୍ରାସ କରିଛି l

ବର୍ଦ୍ଧିତ ଶିକ୍ଷଣ ଫଳାଫଳ : ଆଦିବାସୀ ଭାଷା ଭିତ୍ତିକ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶିକ୍ଷଣ ଫଳାଫଳକୁ ଉନ୍ନତ କରିଛି l

ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ବର୍ଦ୍ଧିତ ସୁଯୋଗ : ଆଦିବାସୀ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ କଲେଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ନିଜ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିଛି l

କ୍ରୀଡ଼ା ଓ ସମରାଭ୍ଯାସ:

ଓଡିଶା ସରକାରଙ୍କ କ୍ରୀଡା ଓ ଯୁବ ବ୍ୟାପାର ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ହକି, ଖୋ-ଖୋ, କବାଡ଼ି, ଫୁଟବଲ ପରି ପ୍ରତିଯୋଗିତାମାନ ଆୟୋଜିତ କରାଯାଇ ଜନଜାତି ବର୍ଗର ଯୁବପିଢ଼ିମାନଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ଷ୍ଟାଡିୟମ୍ ଓ କ୍ରୀଡ଼ା ପ୍ରେକ୍ଷାଳୟରେ ତାଲିମ୍ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି l
ନିଯୁକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ମେଧା ଭିତ୍ତିରେ ଚୟନ କରାଯାଇ ସେମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରାଯାଉଛି l

ସଶକ୍ତିକରଣ ଏବଂ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ : ଆଦିବାସୀ ଶିକ୍ଷା ପଦକ୍ଷେପ ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିଛି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ବଢାଇ ସେମାନଙ୍କୁ ଅଣ-ଆଦିବାସୀ ପ୍ରତିପକ୍ଷଙ୍କ ସହ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ କରିଛି l

ଆଦିବାସୀ ସଂସ୍କୃତିର ସଂରକ୍ଷଣ : ଆଦିବାସୀ ସଂସ୍କୃତିର ପଦକ୍ଷେପ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପରିଚୟ ଏବଂ ଐତିହ୍ୟ ପାଇଁ ଜରୁରୀ ଅଟେ l

ସିଦ୍ଧାନ୍ତ –

ଆଦିବାସୀ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡିଶା ସରକାରଙ୍କ ପଦକ୍ଷେପ ରାଜ୍ୟର ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ନୂଆ ଆଶା ଆଣିଦେଇଛି। ଆଦିବାସୀ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କର ଅନନ୍ୟ ଶିକ୍ଷାଗତ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ସରକାର ଶିକ୍ଷାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଛନ୍ତି, ଶିକ୍ଷଣ ଫଳାଫଳକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ସହିତ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷାର ସୁଯୋଗ ବଢାଇଛନ୍ତି। ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଆଦିବାସୀ ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ ମାନେ ସେମାନଙ୍କର ସଂସ୍କୃତିକୁ ବଞ୍ଚାଇ ରଖିବା ସହିତ ଆଧୁନିକ ଦୁନିଆରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବାକୁ ଅଧିକ ସଶକ୍ତ, ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସୀ ହେଉଛନ୍ତି l

Author: vandeutkal

ଆପଣଙ୍କୁ ସ୍ଵାଗତ ! ଆମେ ଏକ ଅଗ୍ରଣୀ ତଥା ବିଶ୍ୱସ୍ତ ସମ୍ବାଦ ପ୍ରକାଶକ, ଆପଣଙ୍କୁ ସର୍ବଶେଷ ଖବର, କ୍ରୀଡା, ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ମନୋରଞ୍ଜନ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଅଦ୍ୟତନ ପ୍ରଦାନ କରୁ | ଆମର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ତୁମକୁ ସଠିକ୍ ଏବଂ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ଖବର ଯୋଗାଇବା, ତେଣୁ ତୁମେ ଦୁନିଆରେ କ’ଣ ଘଟୁଛି ସେ ବିଷୟରେ ଅବଗତ ରହିପାରିବ |